Hoe gek het ook klinkt, samenwoners hebben geen officiële juridische status, zoals dat bij gehuwden of geregistreerd partners wel het geval is. Wel kunnen ze in een samenlevingscontract een aantal zaken regelen, zodat ze dezelfde aanspraken krijgen als gehuwden. Bijvoorbeeld een aanwijzing om elkaars pensioen te kunnen ontvangen, of een vrijstelling voor erfbelasting.

Door het samenwonen worden de bezittingen van de partners niet automatisch gezamenlijk eigendom. Uitgangspunt is de zelfstandigheid van de samenwoners. Ieder houdt de bezittingen die op zijn of haar eigen naam staan privé, en ieder blijft ook aansprakelijk voor de eigen schulden. Als samenwoners samen iets kopen of krijgen, bijvoorbeeld een huis dan is dat gemeenschappelijk doordat zij het op naam van beiden hebben gezet. Door de tenaamstelling is dan duidelijk wie de eigenaar is. Alleen voor roerende zaken is dat anders, die kunnen niet op naam gesteld worden. In een samenlevingscontract kan afgesproken worden dat bijvoorbeeld inboedel gemeenschappelijk is met uitzondering van een paar bijzondere dingen die het stel op een lijst zet.

Als samenwoners afwijken van de regel dat degene die iets koopt of krijgt het ook op naam moet stellen, dan is er een risico op ruzie bij het uit elkaar gaan.

Zo speelde er onlangs een geval voor de rechter waarbij een stel voor een gezamenlijk huis en dito hypotheekschuld een levensverzekering had afgesloten. Omdat de vrouw bij de verzekeringsmaatschappij werkte en er een premievoordeel was om de verzekering alleen op haar naam af te sluiten, vond zij dat de opgebouwde waarde haar toekwam. De man vond dat de premies betaald waren met gelden die hen samen toekwamen uit de gespaarde huishoudkosten. Er werd een slopende procedure gevoerd om de strijd te beslechten. En de man kreeg ongelijk. Dat had voorkomen kunnen worden als dit stel hun afwijkende afspraken had opgenomen in het samenlevingscontract.

Heeft u uw onderlinge afspraken goed weergegeven in uw contract? Het is heel gebruikelijk om een contract regelmatig aan te passen. Wij zijn u daarbij graag behulpzaam.

Bron: Hof Arnhem-Leeuwarden 12 juni 2018, nr. 200.199.913/01 (GHARL:2018:5401).